Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα
Εισαγωγικά
Ο κουρκουμάς ή κιτρινόριζα (Turmeric), επιστημονική ονομασία Curcuma longa (Κουρκούμη η μακρά) ή Curcuma domestica (Κουρκούμη η οικιακή), είναι ένα ριζωματοειδές πολυετές φυτό της οικογένειας των Ζιγγιβεροειδών (Zingiberaceae). Προέρχεται από την τροπική Νότιο Ασία και το κύριο συστατικό της κιτρινόριζας είναι η κουρκουμίνη και ως πρόσθετο τροφίμων έχει τον κωδικό Ε100. Τα δέντρα καλλιεργούνται για τα ριζώματάτους.
Ο κουρκουμάς (Turmeric ή Curcuma longa) χρησιμοποιείται για τις θεραπευτικές του ιδιότητες εδώ και 4.000 χρόνια στον Βεδικό πολιτισμό της Ινδίας, όταν ο κουρκουμάς ήταν το κύριο μπαχαρικό, κατέχοντας επίσης θρησκευτική σημασία. Στην Ελληνο-αραβική ιατρική του 1ου μΧ. αιώνα, βασισμένη στις διδασκαλίες του Ιπποκράτη, Γαληνού και Αβιτσιανού και στα τέσσερα ταμπεραμέντα της Αγιουβέρδα, o κουρκουμάς χρησιμοποιούνταν ως χολαγωγό στον ίκτερο, καθώς και εξωτερικά σε έλκη και φλεγμονές.
Ο κουρκουμάς μπορεί επίσης να μειώσει την πιθανότητα εκδήλωσης διαβήτη, σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Η βιταμίνη D και η κουρκούμη ενδέχεται να βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να απαλλάξει τον εγκέφαλο από τις πλάκες β-αμυλοειδούς που συνδέονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, αναφέρουν Αμερικανοί ερευνητές. Η μελέτη των ερευνητών, δημοσιεύθηκε στο Journal of Alzheimer’s Disease
Τα ριζώματα της κιτρινόριζας βράζονται, στη συνέχεια ψήνονται σε φούρνους και μετά αλέθονται και παραλαμβάνουμε έτσι την γνωστή κίτρινη σκόνη. Η τριμμένη κιτρινόριζα χρησιμοποιείται στις κουζίνες της Νοτίου Ασίας και της Μέσης Ανατολής, ως συστατικό σε μείγματα κάρι αλλά και ως χρωστική είτε σε διάφορα παρασκευάσματα ή ακόμη και σε υφάσματα. Πιο διαδεδομένα η κιτρινόριζα είναι ένα από τα βασικά συστατικά τηςμουστάρδας. Ως πρόσθετο στα τρόφιμα η κιτρινόριζα χρησιμοποιείται γιατί παρέχει στο τρόφιμο προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία.
Ο κουρκουμάς έχει αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινική δράση. Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα βελτίωσε την πρωϊνή δυσκαμψία, την ικανότητα βαδίσματος και το πρήξιμο των αρθρώσεων. Αντιμικροβιακό, αντιικό, αντιμυκητιακό. Φαίνεται ότι βοηθάει στη επούλωση δερματικών πληγών διαβητικών και ότι προστατεύει από το γεροντικό καταρράκτη. Αυξάνει τη διαλυτότητα της χολής και της έκκρισης χοληστερίνης και χολερυθρίνης. Πιθανώς αποτελεσματικό στην πρόληψη χολολιθίασης. Πιθανώς κατά της σπαστικής κολίτιδας και του πεπτικού έλκους.
Πηγές
- Anticancer Res. 2003 Jan-Feb;23(1A):363-98.
- Anticancer potential of curcumin: preclinical and clinical studies.
- AAPS J. 2013 Jan;15(1):195-218. doi: 10.1208/s12248-012-9432-8. Epub 2012 Nov 10.
- Therapeutic roles of curcumin: lessons learned from clinical trials.