Βασιλικός:Θεραπευτικό βότανο
Aνήκει στην οικογένεια των Xειλανθών. H επιστημονική του ονομασία είναι Ocimum Basilicum, «ώκιμον το βασιλικόν» στα ελληνικά και προέρχεται από τη λέξη «βασιλεύς». Ο Διοσκουρίδης συνιστούσε τη χρήση του βασιλικού για την αντιμετώπιση της δυσουρίας. Τα πολτοποιημένα φύλλα του βασιλικού χρησιμοποιούνταν κατά παράδοση για τη θεραπεία των δηγμάτων από έντομα και φίδια. Το τσάι από βασιλικό βοηθάει στην πέψη και καταπραΰνει το έντερο.
Οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν ερωτικό φίλτρο, σημάδι αγάπης και φυλακτό. Στην Eλλάδα θεωρείται ιερό φυτό, γιατί κατά την παράδοση φύτρωσε στο μέρος όπου είχε ταφεί ο Tίμιος Σταυρός, οδηγώντας με το άρωμά του τα βήματα της Aγίας Eλένης μέχρι την ανακάλυψή του. Για το λόγο αυτό, οι ιερείς της Oρθόδοξης Eκκλησίας τον χρησιμοποιούν στον αγιασμό.
Ο βασιλικός περιέχει πολυφαινόλες ή αλλιώς φλαβονοειδή, και συγκεκριμένα το orientin και το vicenin, τα οποία είναι δύο υδατοδιαλυτά φλαβονοειδή που προστατεύουν τα κύτταρα και τα χρωμοσώματα από την ακτινοβολία και το οξυγόνο που προκαλεί οξείδωση.
Οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του βασιλικού δεν συνδέονται με τα φλαβονοειδή του, αλλά με τα πτητικά έλαια του (εστραγόλη, λιναλοόλη, κινεόλη, ευγενόλη, σαβινένιο, μυρκένιο, και λιμονένιο) ουσίες με σημαντική αντιμικροβιακή δράση.
Η ευγενόλη έχει την ικανότητα να εμποδίζει τη δραστηριότητα ενός ενζύμου του οργανισμού που ονομάζεταικυκλοοξυγενάση (COX). Υπάρχουν δύο ισομορφές του ενζύμου, η COX-1 και η COX-2. Η κυκλοοξυγενάση καταλύει τη μετατροπή του αραχιδονικού οξέος στα παράγωγα της προσταγλανδίνης.
Οι αναστολείς της COX-1 μπορούν να προκαλέσουν ορισμένα προβλήματα, όπως αιμορραγία στο στομάχι, όταν τα ΜΣΑΦ λαμβάνονται τακτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι αναστολείς της COX-2 μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία και στην πρόληψη του καρκίνου και επιπλέον έχουναντιαγγειογενετική δράση, επομένως η χορήγηση τους μπορεί να επηρεάσει την αγγειογένεση και κατ’ επέκταση την επούλωση της αναστόμωσης του παχέος εντέρου.
Reference:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15070164
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23921795
- Bagamboula CF, Uyttendaeleand M, Debevere J. Inhibitory effect of thyme and basil essential oils, carvacrol, thymol, estragol, linalool and p-cymene towards Shigella sonnei and S. flexneri . Food Microbio 2004 Feb;21 (1):33-42. 2004.
- Elgayyar M, Draughon FA, Golden DA, Mount JR. Antimicrobial activity of essential oils from plants against selected pathogenic and saprophytic microorganisms. J Food Prot 2001 Jul;64(7):1019-24. 2001.